Pierwszą rzeczą, o jakiej należy pamiętać w razie wystąpienia wymiotów bądź biegunki u Twojego zwierzęcia, jest zachowanie spokoju i nie podejmowanie samodzielnych prób leczenia. Oprócz tego należy wybrać się do sprawdzonego lekarza weterynarii, gdyż symptomy te najczęściej wskazują na niepokojące procesy zachodzące w organizmie pupila, które powinny zostać zdiagnozowane. Nieleczone biegunka czy wymioty mogą doprowadzić do odwodnienia, zaburzeń elektrolitowych bądź podrażnienia błony śluzowej układu pokarmowego, więc pod żadnym pozorem nie można ich lekceważyć.
Z naszego doświadczenia wynika, że najbardziej powszechnymi przyczynami wymiotów oraz biegunki u zwierzaków jest zjedzenie nieodpowiednich produktów lub zakażenie bakteryjne, z którym łatwo można sobie poradzić poprzez kurację antybiotykami wspomaganą podawaniem leków objawowych. Jeżeli jednak taka kuracja nie przynosi zadowalających rezultatów, wówczas niezbędna jest szersza diagnostyka rozpoczynająca się obszernym wywiadem klinicznym oraz przeprowadzeniem odpowiednich badań, które wyjaśnią przyczynę niepożądanych objawów. Podczas wywiadu klinicznego lekarz weterynarii może przykładowo dowiedzieć się, czy zwierzę było poddane odrobaczeniu oraz szczepieniom, jak wygląda jego żywienie, czy jest pilnowane podczas spacerów oraz czy właściciele podejrzewają, że ich pupil mógł połknąć np. ciało obce czy toksyczną substancję. Ważne jest również uzyskanie informacji czy podobne objawy występowały u zwierzęcia w przeszłości, a także czy pozostałe czworonogi mieszkające w jednym domu również chorują. Wszystkie te czynniki są niezwykle istotne i bardzo pomocne w ustaleniu odpowiedniego profilu dalszych badań.
Omawiając czynniki wywołujące biegunkę, należy wymienić te występujące najczęściej, a mianowicie zatrucia pokarmowe, choroby bakteryjne, alergie czy nietolerancje, choroby o podłożu wirusowym i pasożytniczym, przyczyny immunologiczne, nowotwory, zapalenia wątroby bądź trzustki, a oprócz tego również zaburzenia perystaltyki jelit. Ze względu na mnogość powyższych przyczyn, należy w celu pełnej diagnostyki wykonać szereg badań, do których zaliczają się przede wszystkim badania kału oraz krwi – w tym przypadku zarówno morfologiczne, jak i biochemiczne – a ponadto USG jamy brzusznej, specjalistyczne testy typu SNAP mające na celu zdiagnozowanie między innymi ewentualnej inwazji Giardii w jelitach lub stanu zapalnego trzustki, badanie endoskopowe oraz zdjęcia RTG zwykłego lub z kontrastem – w przypadku podejrzeń niedrożności czy ciał obcych. Niekiedy niezbędne staje się również wykonanie dalszych badań i zabiegów specjalistycznych: testów PCR mających na celu wykrycie niektórych wirusów lub pasożytów, laparotomii zwiadowczej czy biopsji.
Równie wiele przyczyn składa się na wystąpienie wymiotów. Często bywają one tożsame z czynnikami wywołującymi rozwolnienie, choć nie jest to regułą. Zdecydowanie najbardziej powszechne są takie powody jak zatrucia (spowodowane nieodpowiednim pokarmem lub połknięciem substancji toksycznych dla zwierzęcia), zapalenie żołądka, wrzody, zaburzenia perystaltyki, obstrukcje, czy zakłaczenie (u kotów). Zupełnie inne są z kolei czynniki, które przyczyniają się do ulewania pokarmu, nie zaś wymiotów – rozróżnienie tych dwóch objawów jest niezwykle ważne z punktu widzenia ich podłoża. Jeżeli przy uporczywych wymiotach leki nie przynoszą efektów, konieczne jest poddanie pacjenta szeregowi badań zbliżonych do tych niezbędnych przy biegunce, jednak należy zmodyfikować ich kolejność. Zdecydowanie najważniejszymi czynnikami są jednak: wyczerpujący wywiad lekarski i współpraca na linii lekarz weterynarii-właściciel zwierzęcia.
Nasza klinika przyjmuje wielu pacjentów – zarówno psy, jak i koty – cierpiących na zapalenie trzustki. U czworonogów obserwujemy wówczas takie symptomy jak wymioty, rozwolnienie, ogólne osłabienie, brak apetytu, gorączka oraz intensywne dolegliwości bólowe w obrębie podbrzusza. Ponieważ ten zestaw objawów nie jest charakterystyczny dla tego schorzenia, w takim wypadkach poddajemy zwierzaki testom SNAP oraz wykonujemy USG jamy brzusznej. W przypadku zdiagnozowania zapalenia trzustki zalecamy hospitalizację pacjenta, w ramach której podajemy mu dożylnie odpowiednie płyny przy jednoczesnej głodówce, po której zakończeniu można wprowadzić niskotłuszczową dietę połączoną z podawaniem antybiotyków, a także leków osłonowych i wspomagających. Szybka reakcja właścicieli połączona z rozpoczętym jak najwcześniej leczeniem, którego ważnym elementem jest właściwa dieta, daje dobre rokowania na wyleczenie ostrego zapalenia, jednak po ustąpieniu symptomów należy stale monitorować stan zdrowia czworonoga.
Wyjątkowo narażone na skutki wymiotów i biegunki są szczenięta oraz kocięta, które szczególnie szybko się odwadniają, a oprócz tego posiadają niedostatecznie rozwinięty układ odpornościowy. Z tego powodu nie można zaniedbać kwestii profilaktyki, czyli odrobaczania oraz szczepień, które znacząco zmniejszają zapadalność na takie groźne i często śmiertelne choroby jak panleukopenia u kotów czy też parwowiroza u psów. Aby im skutecznie zapobiegać, nasi lekarze służą wszystkim właścicielom pomocą w ustaleniu odpowiedniego planu szczepień oraz odrobaczeń, co zapewni Waszym pupilom kompleksową ochronę.
Bardzo często w naszej klinice pojawiają się czworonogi, które cierpią na biegunkę bądź wymioty w wyniku połknięcia ciała obcego – najczęściej są to kamienie, patyki, kości, igły, ale zdarzają się również przypadki połknięcia zabawek, bielizny, baterii czy też leków właściciela. Nasze dalsze działania są zawsze uzależnione od konkretnej sytuacji. W razie połknięcia przez pacjenta tabletek przeznaczonych dla ludzi – których pod żadnym pozorem nie można podawać zwierzętom – będziemy wywoływać u czworonoga wymioty, natomiast jeżeli pies lub kot połknął igłę, niestety nieodzowne będzie znieczulenie i przeprowadzenie zabiegu operacyjnego lub jeśli to możliwe – użycie endoskopu w celu usunięcia igły. Szczególnie szybko należy reagować w sytuacji, kiedy połknięty obiekt utknie w przełyku, gdyż taka sytuacja bezpośrednio zagraża życiu pacjenta, a takim obiektem niestety ale bywa nawet kość, z którą nasz czworonóg sobie nie poradził.
Zawsze, kiedy u zwierzaka pojawiają się rozwolnienie albo wymioty, konieczne jest podanie mu odpowiednich leków, które zadziałają objawowo. Wśród substancji, które najczęściej w takich przypadkach wykorzystujemy, znajdują się antybiotyki, leki przeciwwymiotne, osłonowe, przeciwbiegunkowe, przeciwbólowe, przeciwrobacze, leki prokinetyczne. Kluczową rolę odgrywa jak najszybsza reakcja właściciela, której roli nie można przecenić zwłaszcza w przypadku zwierzaków młodych oraz w podeszłym wieku. Pamiętajmy, że każdy przypadek należy rozpatrywać indywidualnie, a także zawsze stawiać na współpracę z właścicielem pacjenta.